Een dagje dolfinarium met de Vegan Streaker

Peter Janssen werd rond 2008 bekend als de Vegan Streaker, de Nederlandse dierenactivist die regelmatig in een stringetje over sportvelden en door televisiestudio’s rende om te strijden tegen dierenleed. Inmiddels woont Janssen alweer een tijdje in Spanje, waar hij nog steeds actievoert – al houdt hij daarbij z’n broek tegenwoordig aan. Ik ontmoette hem in Valencia voor een interview.

Peter Janssen staat op de rand van het bassin. Zijn haren zijn drijfnat, en zijn korte surfpakje staat halfopen. Terwijl de beveiligers hem overmeesteren, doen de dolfijnentrainers nog een vergeefse poging om hun show te redden. Maar ze zijn de aandacht van het publiek al kwijt sinds er tien minuten geleden twee mannen in het bad sprongen. Mede-activist Pedro werd gepakt toen hij eruit kwam, maar Peter was de beveiliging te snel af, rende een rondje door het park, en verscheen opnieuw bij het bad. Kwam die carrière als hardloper toch nog van pas.

Na afloop, als de politie hem heeft vrijgelaten na de actie in het dolfinarium van Valencia, vertelt Peter dat hij op zijn bovenarm een tatoeage van de Olympische Spelen heeft. “Het was ooit mijn doel om daaraan mee te doen,” zegt hij. Vanaf zijn twaalfde trainde de in Culemborg opgegroeide dierenvriend keihard voor die droom. Hij won hardloopwedstrijden in Utrecht, deed het aardig op Nederlands en Europees niveau, maar besefte ook dat een Olympisch kampioenschap er waarschijnlijk niet in zou zitten.

In de winter trainde hij vaak in het warmere Spanje, om de kans op blessures te verkleinen. Daar zag hij overal aanplakbiljetten hangen waarop stierengevechten werden aangekondigd. “Het is een vorm van dierenmishandeling die je gewoon niet kunt negeren. Mishandeling in de vee-industrie vindt plaats op de boerderij en is voor veel mensen niet zichtbaar, maar het stierenvechten is helemaal verweven in de Spaanse samenleving.”

Tijdens een hardloopwedstrijd in Tordesillas besloot Peter een t-shirt aan te trekken om zo zijn kritiek op het stierenvechten te uiten. Hij bevond zich in het hol van de leeuw: rond diezelfde tijd stond de stad in het teken van de Toro de la Vega , een eeuwenoud jaarlijks festival waarbij een stier door honderden mannen, te voet en te paard, door de straten wordt gejaagd. “Ik won de wedstrijd, kwam met mijn shirt op televisie, en werd in één klap bekend,” zegt Peter. Hij trok ook de aandacht van Susana, die thuis naar de het evenement zat te kijken. Ze nam contact op met Peter, werd verliefd, en gaat inmiddels als zijn vrouw en mede-activist overal mee naartoe.

Toen de Spelen iets te hoog gegrepen bleken, vond Peter een nieuwe passie in zijn strijd voor de Spaanse stieren. Het ultieme doel: het s­tierenvechten helemaal verbannen. En dat probeert hij te bereiken door zoveel mogelijk gevechten te verstoren. Hij koopt een kaartje, gaat in het publiek zitten en springt, hup, de arena in. Enigszins pijnlijk is dan ook het feit dat ik Peter voor het eerst spreek in bar El Torito (‘Het Stiertje’). “Dit soort plekken zou ik normaal gesproken boycotten, maar ik heb even rondgekeken en ik zie geen foto’s of andere dingen waaruit blijkt dat de eigenaars van stierenvechten houden.” Bovendien was dit de dichtstbijzijnde bar en hebben we een beetje haast, want de show in het dolfinarium gaat zo beginnen.

Peter en Susana bestellen wat brood met tomaat en patat met ketchup – één van de weinige dingen die op de Spaanse menukaarten vol vlees, vis en kaas overblijven voor veganisten.

Behalve de stieren kunnen ook andere leden van het dierenrijk rekenen op de steun van Peter en de Vegan Streaker Group, die vijftien actieve leden heeft. Van dat streaken is trouwens weinig sprake: meestal blijft het bij een bloot bovenlijf met daarop een protesttekst geschreven. “Een shirt kan worden uitgetrokken of kapotgaan, en dan is ook de tekst weg. Op je lijf blijft het zichtbaar,” legt Peter uit. Eerder droeg de activist “bij wijze van ludieke actie” nog vaak alleen een string tijdens zijn acties, maar dat “ludieke” element past volgens hem niet meer bij de ernst van het dierenleed waar hij zich voor inzet.

In de wintermaanden, en vooral rond de kerstdagen, focust de strijd van Peter zich op konijnen. “Weet je wel hoeveel konijnen er op gruwelijke wijze worden afgemaakt voor hun vlees?” Hij haalt stickers tevoorschijn. ‘Aan dit product kleeft konijnenleed,’ staat er in zwarte horrorletters op. Het woord ‘leed’ is roodgekleurd. “Deze plakken we op verpakkingen van konijnenvlees in supermarkten. De mensen hebben geen idee wat ze kopen.” Peters stichting Konijnen in Nood organiseerde afgelopen jaar onder meer acties op het dak van het Nederlandse hoofdkantoor van de Aldi, bij verschillende fokkerijen, in een voetbalstadion en voor de deur van supermarkten. “In the day and in the night, for the rabbits we will fight,” zo luidde een van de gebruikte leuzen.

Verder vangen Peter en Susana bij hen thuis in Zuid-Spanje verwaarloosde honden op. Ze laten de dieren steriliseren en zoeken er vervolgens een nieuw thuis voor. Vooral vlak na het jachtseizoen hebben ze het hier druk mee, als veel jagers hun hond niet meer nodig hebben en ergens achterlaten.

Al met al is het een meer dan fulltime baan. In de weekenden reist het stel heel Spanje en Nederland door om actie te voeren. Doordeweeks bedenken en organiseren ze nieuwe acties, werven ze activisten, lobbyen ze en handelen ze eventuele rechtszaken af. Hoe hij precies zijn geld verdient wil Peter niet vertellen, maar zonder financiële steun van buitenaf lijkt het een onmogelijke zaak.

Dat geld is hard nodig, onder meer voor alle entreekaartjes en voor de boetes die hij krijgt. Ook zijn actie in het dolfinarium kan Peter nog duur komen te staan. “De politie zegt dat we een boete gaan krijgen, dus dat moeten we afwachten. Maar eigenlijk is het natuurlijk de omgekeerde wereld. In Spanje staat er driehonderd euro boete op het doden van een hond, terwijl ik ooit negenhonderd euro boete kreeg voor een actie in de stierenarena, waarbij ik nota bene een dierenleven probeerde te redden.”

Peter en zijn groep krijgen in Spanje een hoop tegenstand, met name van fanatieke aanhangers van het stierengevecht. Hij liep al veel verwondingen op, en belandde ooit in de cel. Ook Susana moet het regelmatig ontgelden en kreeg al heel wat klappen te verwerken. Na zo’n vier jaar strijden in Spanje is Peter inmiddels uitgeroepen tot persona non grata in de meeste stierenarena’s. Bij veel artikelen over stierenvechten in Spaanse kranten wordt een foto van de Nederlander gebruikt. “Laatst werd ik door de politie al van de tribune gehaald voordat het gevecht was begonnen. Vandaar dat ik mijn haar voor dit weekend zwart heb geverfd, want morgen gaan we naar een arena waar veel mensen komen die me zouden kunnen herkennen.”

Ook bij het dolfinarium in Valencia – volgens Peter de eerste keer dat een dergelijke actie in Spanje werd georganiseerd – zullen ze in het vervolg wellicht extra alert zijn. De blauwe plekken op z’n armen en benen die hij hier opliep, lijken hem weinig te deren. Het feit dat honderden volwassenen op de tribune hem uitfloten en dingen naar hem riepen als ‘Schaam je!’, ‘Ga een baan zoeken’ en ‘Wegwezen!’, waarschijnlijk net zo min.

Het is volgens Peter niets in vergelijking met wat de dolfijnen doormaken. “Het lijkt misschien alsof ze altijd lachen, maar dat is gewoon de stand van hun gezicht. Ze vinden het hier helemaal niet leuk en horen thuis in de zee,” zegt hij.

Na afloop van de actie in het dolfinarium spreken we Peter weer. “Geweldig was het, hè?” Hij werd uiteindelijk meegenomen door de politie en ondervraagd, maar werd kort daarna weer vrijgelaten. “Ik kreeg zelfs mijn kleren terug, en hoorde van meerdere mensen dat ze het een hele goede actie vonden, dus we zijn erg tevreden.”

Het is inmiddels zaterdagavond, maar voor Peter en Susana zit de strijd er voor dit weekend nog lang niet op. Morgen rijden ze door naar de stierenarena in Castellón, ten noorden van Valencia, om daar een gevecht te verstoren.

Maandag post de activist een foto van zijn gescheurde bovenlip op Facebook, opgelopen in de arena toen hij een klap in zijn gezicht kreeg. Susana werd hard in haar rug getrapt. “Maar het was zó mooi, ik moest zelfs huilen van emotie toen ik in de arena stond,” vertelt hij aan de telefoon. Hij heeft het er allemaal voor over. Het zal ook wel moeten: het is pas maart en het stierenvechtseizoen in Spanje moet nog beginnen.